Wat maakt de Belgen Belg?

Een ode aan dit complexe land.

Jurgen Masure
3 min readJul 21, 2023

--

Ah, België, jij wonderbaarlijk land, virtuoos in de kunst van de onophoudelijke verwarring, van de oerwoudachtige complexiteit!

Hoe kleurrijk en excentriek is je aard, zo majestueus mix je de hunkering naar institutionele elegantie met een haperende, maar nooit aflatende levenswil. Je bent als een bloedstollende roman, zinderend van de institutionele intriges, het gekonkelfoes vult pagina’s tot op het randje.

Jouw aantrekkelijke ligging diende doorheen de eeuw als een honingpot voor pelgrims, soldaten en bezetters uit alle windrichtingen. Je zat vaak op de eerste rij in het theater van de wereldse drama’s. Toch, doorheen deze wervelwind die wij de geschiedenis noemen, blijft jouw wezen hardnekkig Belgisch, zoals een ontembare mossel in zijn schelp. En ja, we zijn vaak bezet, wat sporen nalaat in onze volksaard.

Maar ook jij, België, hebt geknecht, gedomineerd, uitgebuit. In jouw aderen stroomt die typerende katholieke stroperigheid, zo dik als de donkere chocolade van Neuhaus. God en goud kennen geen grenzen, geen volk. Dat begrepen ze zeer goed in de 19de eeuw. Wij werden een rijk land. Maar ten koste van wat? De pseudo-heiligen van toen waren steeds bereid om tot het bot te gaan. Hou ze arm, dan houd ik ze dom, luidde de oude wijsheid. Hier, en in Congo die daar vandaag nog steeds de gevolgen van draagt.

En toch zijn wij een pragmatisch volk, de Belgen. Met onze scherpzinnige foefjes winnen we wereldwijd diplomatiek brons, zilver en soms goud. Deze sacrale attitude nestelde zich in ons dagelijks bestaan en omgang. De Belg, ooit in de greep van een bezetter, heeft zich zeker ontpopt tot een meester in het bespelen van machtsstructuren. Van ambtenaar tot politicus, iedereen heeft zijn plaats in dit spinnenweb van bemiddeling en ingenieuze interactie. Daar hangt zeker een bederflijke waas rond, zo typisch voor het Belgische landschap, net zoals de zoete geur van wafels en chocolade op een druilerige drache nationale.

België is een overlever, een doorzetter. Met elke vreemde voetafdruk op onze bodem leerden wij een nieuwe truc, omarmden we een nieuw overlevingsmechanisme. Onze bewoners, ja die onverzettelijke Belgen, hebben deze vaardigheden met vindingrijkheid ingezet tegen elke nieuwe autoriteit, van de oude bezetters tot het huidige Belgische establishment.

Wij Belgen denderen rustig verder, ongeacht wat er zich wereldwijd afspeelt. Onze rustige, relaxte natuur van in het leven staan kent ondertussen heel wat verschillende kleuren, achtergronden en zienswijzen. Belg-zijn is een levenshouding en biedt zodoende een levensweg naar ‘On verra’.

Wij zijn ware levenskunstenaars als het gaat om het ontwijken van ongewenste aandacht. Mensen die ons land doorkruisen langs de vele duizenden kilometers lintbebouwing komen terecht in een rechtlijnig cryptisch labyrint dat een oneindige herhaling lijkt van een gediversifieerde eenheidsworst.

En toch, ondanks je complexe en vaak verwarrende aard, straalt er een onmiskenbare charme van je uit, België. Van je arbeiders, die met hun vastberadenheid en veerkracht de fundering van je samenleving vormen, tot je politici, die met vindingrijkheid en durf navigeren door de uitdagingen van het besturen. Je bent als een symfonie, complex en vol nuances, maar toch harmonieus en fascinerend in al je facetten.

Over onze identiteit is al veel gezegd en geschreven. Wij zijn een ‘specialleke’. De kern van wie we zijn ligt net in het ontbreken van die vastgelegde collectiviteit. Verschil moet er zijn. We lachen er graag mee. Maar, beste Sire, er zijn wel degelijk Belgen.

Wie weet, ooit zullen de Vlamingen, Brusselaars en Walen samen ademhalen in harmonie, kijken we zij aan zij de toekomst tegemoet, en bevrijden we ons van de ketens van ons tumultueus verleden. Wie weet, misschien binnen 800 jaar, wanneer ons land 1000 jaar oud zal zijn, spreken we een nieuwe, gemeenschappelijke Belgische taal. Wie weet.

Tot die dag aanbreekt, gaan we onverstoorbaar verder, kalm en bedaard, anticiperend op wat de toekomst brengt, ja op z’n Belgisch. We doen dit op onze eigen unieke, betoverende en onnavolgbare wijze. En zo, met een glimlach op ons gezicht en doordrenkt van bizarre ironie, brengen we een eerbetoon aan jou, België, het land van onverwachte wendingen en ongelofelijke veerkracht.

Een fijne #nationalefeestdag! 🇧🇪 #21juli

--

--